Solar Balkon Elektiriği ve Geleceği

Elektrik fiyatlarının evsel uygulamalarda kWh başına 2,6.- TL ye yükseldiği ülkemizde hiçbir prosedür gerekmeyen gayet basit ve yaklaşık 15 dakikada montaj imkanına sahip olan micro inverter uygulamalı “solar balkon sistemleri” çok cazip hale gelmiştir. Peki neden?

Ülkemizde elektrik fiyatlarının yükselmesi nedeni ile sadece 1 ve/veya 4 panelin DC voltajını tek bir micro inverter ile AC ye çevirerek evde bulunan cihazları güneş enerjisi ile çalıştırarak elektrik tasarrufu yapmak cazip hale gelmiştir.

Mevcut durumumuzu biraz daha derinlemesine incelersek, Mart 2023 tarihinden itibaren geçerli olacak ulusal elektrik tarifeleri aktif enerji birim elektrik fiyatları, ulusal elektrik tarifeleri ile belirlenen dağıtım bedeli birim fiyatları ile vergiler dahil elektrik fiyatları aşağıda belirtilmiştir:

Abone Grubu Aktif Enerji Birim Fiyatı Dağıtım Bedeli Birim Fiyatı Enerji Birim Fiyatı Vergi ve Fonlar Dahil Fiyat
Mesken (Düşük Kademe) 0,7878 TL/kWh 0,7789 TL/kWh 1,566 TL/kWh 1734 TL/kWh
Mesken (Yüksek Kademe) 1,552 TL/kWh 0,7789 2,33 TL/kWh 2,60 TL/kWh
Ticarethane (Yüksek Kademe) 2,83 TL/kWh 0,796 TL/kWh 3,63 TL kWh 4,45 TL/kWh

Yukarıdaki tarifede dikkat edilmesi gereken husus meskenlerde elektriğin nihai maliyetlerinde büyük oranda vergi, fon ve dağıtım bedeli gibi elektrik enerjisi üzerinden alınan ancak mesken abonesinin tükettiği net elektrikle ilgisi olmayan ilave bedellerin mesken abonesine doğrudan yansıltıldığı görülmektedir.

Bu durum ticari abonelikler için çok daha vahim olup bu miktar ödemelerin micro inverterler kapsamında kolay kolay karşılanamayacağı görülmektedir. Ticari aboneliklerdeki tüketimin “lisanslı elektrik Tüketim yönetmeliği” kapsamında projelendirilip uygulanması daha caziptir. Bu konuyu diğer yazılarımızda detaylı anlatacağız.

Elektrik faturalarında diğer bir tarife türü 3 zamanlı tarifelerdir. Bunlar Gündüz (06:00-17:00), akşam (17:00 – 22:00) ve gece (22:00 – 06:00) saatleri olarak 3 ayrı zaman dilimine ayrılmış ve her bir zaman diliminde ayrı bir elektrik bedeli faturalara yansıtılmaktadır. Bu tarife dilimine göre EPDK nın 01 Ocak 2023 tarihinde yayınladığı ve şu an geçerli olan ve görevli tedarik firmalarında tüketicilerden tahsil edilecek meskenlere ait elektrik enerjisi tarifesi aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Tüketici Gündüz 06:00- 17:00 arası Akşam 17:00- 22:00 arası Gece 22:00-06:00 arası
Mesken 2,23 TL/kWh 3,32 TL/kWh 1,36 TL/kWh

Yukarıdaki tablolara aynı şekilde iletim bedelleri, fon ve KDV bedelleri ayrıca yansıtılmaktadır.

Bu bilgiler ışığında elektrik dağıtım şirketlerinin evlerde elektrik tüketiminin ne şekilde ve bedellerle faturalara yansıtıldığından bahsettik.

Resim-1 Solar Balkon Uygulamaları
Şimdi evlerde kullanılacak olan micro inverterlerin Marmara bölgesinde (Istanbul), Ege bölgesinde (İzmir) ve Akdeniz bölgesinde (Antalya) şartlarında muhtelif güçlerde kullanılması halinde ev sahibine 1 yıl içerisinde ne kadar elektrik üreteceğini görelim.

İstanbul İlinde muhtelif güçlerdeki paneller ile üretilen yıllık elektrik miktarı

Panel Kurulu Gücü Wp 450 (1 Panel) 1.200 (3 Panel) 2.000 (4 Panel)
Üretilen Elektirik Miktarı Yıl/kWh 610 1.630 2.700
Yıllık Elektirik Üretimi 2,6 TL/kWh 1.586 TL 4.238 TL 7.020 TL

İzmir İlinde muhtelif güçlerdeki paneller ile üretilen yıllık elektrik miktarı

Panel Kurulu Gücü Wp 450 (:1 Panel) 1.200 (3 Panel) 2.000 (4 Panel)
Üretilen Elektirik Miktarı Yıl/kWh 7:10 1.800 3.:130
Yıllık Elektirik Üretimi 2,6 TL/kWh 1.898 – TL 5.044 – TL 8.184 – TL

Antalya İlinde muhtelif güçlerdeki paneller ile üretilen yıllık elektrik miktarı

Panel Kurulu Gücü Wp 450 (1 Panel) 1.200 (3 Panel) 2.000 (4 Panel)
Üretilen Elektirik Miktarı Yıl/kWh 730 1.940 3.230
Yıllık Elektirik Üretimi 2,6 TL/kWh 1.898 – TL 5.044 – TL 8.398 – TL

Yukarıda belirtilen toplam yıllık gelir miktarı güney illerimize gidildiğinde güneş ışınım miktarının artmasından dolayı gelirinde artacağı görülmektedir. Güney bölgesindeki illerimizde ki ışınım değerlerinin kuzey bölgesindeki illerimize oranla daha yüksek olduğundan aynı elektriksel güçteki güneş enerjisi üretiminin daha fazla olduğu görülmektedir.
Şimdi 450W , 1.200W ve 2.000 W micro inverter ile kurulu güneş panelleri sisteminin maliyetlerini inceleyelim.

Her bir sistem Panel-Micro inverter- kablo ve taşıyıcı sistemden oluşmaktadır. Buna göre aşağıdaki tablolarda;

Solar Panel maliyetleri;

Solar Panel 1×450 3×400 4×500
Güç (W) 450 1.200 2.000
Fiyat (USD) 225 600 1.090
Fiyat (1 USB=19 TL) 4.270 11.400 20.740

Micro İnverter maliyetleri;

Micro İnverter Mic450 Mic1200 Mic2000
Güç (W) 450 1.200 2.000
Fiyat (USD) 125 – 220 – 435 –
Fiyat (1 USB=19 TL) 2.375 – 220 – 2400 –

Bütün maliyetler hesaplandığında 3 farklı güç için ortaya çıkan maliyetler;

Toplam Sistem Maaliyeti (TL) 8.245 – 17.623 – 31.405 –

Olduğu görülmektedir.

Buna göre 3 farklı güçte evlerin balkonuna yada camların alt yüzeylerine konulacak 3 farklı güçteki solar sistemlerin yatırım amortismanı aşağıdaki gibidir,

Amortisman Tablosu

Amortisman Hesapları 450 Wp Sistem 1.200 Wp Sistem 2.000 Wp Sistem
İstanbul için 5,1 Yıl 4,1 Yıl 4,4 Yıl
İzmir için 4,4 Yıl 3,7 Yıl 3,8 Yıl
Antalya için 4,3 Yıl 3,4 Yıl 3,7 Yıl

Yukarıda yapılan hesaplarda mesken elektrik birim fiyatı 2,6.-TL/kWh olarak alınmış olup amortisman hesaplarındaki yıllık artış oranı hesaplanmamıştır.

Sonuç olarak, Covid-19 salgını, kapanma dönemlerinde konaklama, turizm, ofis ve eğitim faaliyetlerinin neredeyse tamamen durmasına ve endüstriyel faaliyetlerde ise büyük düşüşler  olmasına rağmen evde daha fazla zaman geçirilmesi, uzaktan çalışma ve uzaktan eğitimdeki artış nedeniyle meskenlerdeki elektrik talebi belirgin bir şekilde artmıştır. Bu nedenlede evsel uygulamaların stratejik önemi çok fazladır.

Tablo-1 Türkiye’de ki sektörlerdeki elektrik talebi değişimleri

2020 yılında yaşanan kapanmaların evde daha fazla zaman geçirilmesine, uzaktan çalışma ve uzaktan eğitimin artmasına ve dijital eğlencenin daha fazla kullanılmasına yol açması nedeniyle meskenlerde elektrik talebinde önemli bir artış gerçekleşmiştir. Meskenlerdeki elektrik talebinin 2020’de 2019’a göre %1’den fazla artmış olup bu artış aynı oranda 2023 e kadar artarak devam etmiştir yani ülkemizde bu sistemlerin pazar payı büyümektedir.

Salgının getirdiği bazı değişikliklerin ilerleyen yıllarda kalıcı olacağı ve evden çalışan, eğitim alan insan sayısının önümüzdeki yıllarda Covid-19 öncesi seviyelerin çok daha üzerinde olacağı beklenmektedir. Bununla birlikte 2025 yılına kadar mesken tüketimi talebindeki beklenen 700 TWh’lik artışın %80’inden fazlasını gelişmekte olan ülkelerdeki ev aletleri ve klima sayılarındaki artıştan kaynaklanacağı öngörülmektedir. Sadece konutlardaki soğutma ihtiyacından kaynaklı olarak 260 TWh’lik talep artışı olacağı beklenmektedir. Özetle insanlar Covid-19 sonrasında çok daha fazla evde kalacakları, işlerini uzaktan yapacakları ve bunun sonucunda evlerde daha çok elektrik tüketecekleri istatistik olarak görülmektedir. Bu tarz uygulamalar avrupada özellikle Almanya’da yaygın olarak kullanılmakta olup 600W balkon sistemleri 700.-Eur gibi fiyatlarla yapı marketlerde aylık 30 Eur taksitlerle satışı yapılmaktadır.

Resim-2 Aylık 30.-Eur taksitle “Balkon solar Sistemler”

Diğer bir bakış açısı ise;

Ülkemizde ilk elektrik santrali 15.09.1902 tarihinde 2 kW gücünde Tarsus’ta kurulmuş, bir dinamo ile elektrik üretimine başlanmış olduğu düşünüldüğünde Türk halkının tam 120 yıl sonra bu gücü sadece bir evin  balkonunda üretebiliyor olmak nasıl bir duygu?

Diğer bir bakış açısı ile  İstanbul’da 14 Şubat 1914 tarihinde kurulu gücü 13.400 kW olan Silahtarağa Termik Santralinin işletmeye açılmasıyla gerçekleşmiştir ve burada üretilen elektrik Tramvay ulaşımı, aydınlatma ve telefon şebekesi için gerekli olan enerji bu santralden sağlanmıştır. 108 yıl önce üretilen bu muazzam gücü bugün sadece 67 evin balkonunda üretebilmemiz size ne hissettiriyor?